130 lat studiów rolniczych w Krakowie

fot. Krzysztof Kalinowski

W dniach od 17 maja do 30 czerwca, prezentowana będzie wystawa plenerowa pt. „130 lat studiów rolniczych w Krakowie”. Ekspozycja dostępna będzie na Plantach do końca maja., a następnie przeniesiona zostanie na teren przed budynkami uczelni - al. Mickiewicza 24/28 oraz al. 29 Listopada (Kampus UR).

Ekspozycja poświęcona będzie 130-leciu powołania studiów rolniczych w Krakowie. Zobaczyć będzie można m.in. archiwalne fotografie: studentów, pierwszych indeksów, sal wykładowych, budynków i stacji doświadczalnych, pamiątkowych medali, sprzętu laboratoryjnego i wielu innych.

Zaprezentowani zostaną założyciele Studium Rolniczego – uniwersyteckich studiów rolniczych w Krakowie, a także władze Uczelni wczoraj i dziś. Nie zabraknie także odniesienia do wpływu II wojny światowej na Studium Rolnicze (przejęcia budynku Collegium Godlewskiego na cele Generalnej Guberni, czy wywiezienia znamienitych profesorów). Ponadto zaprezentowane będą badania prowadzone przez Uczelnię, inicjatywy i udział UR w życiu Krakowa.

Historia uczelni

Pierwsze próby nauczania rolnictwa na poziomie akademickim podjęto w Polsce pod koniec XVIII wieku. W 1776 r. ks. Hugo Kołłątaj zaproponował wprowadzenie do projektu reform Szkoły Głównej Koronnej postulatu o utworzeniu Katedry Rolnictwa. Powołana w 1806 r. Katedra Gospodarstwa Wiejskiego istniała tylko trzy lata. Późniejsze wielokrotne starania o wznowienie nauczania rolnictwa w Akademii Krakowskiej nie zostały zrealizowane. Dopiero w 1890 r. przy Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego powstało 3-letnie Studium Rolnicze, przekształcone w 1923 r. w Wydział Rolniczy UJ.

Pomyślny rozwój Wydziału przerwała II wojna światowa. W trudnych warunkach okupacji organizowano studia konspiracyjne i tajne nauczanie. Po wojnie Wydział wznowił swoją działalność rozbudowując struktury i w 1946 r. przekształcony został w Wydział Rolniczo-Leśny. Trzy lata później w 1949 r. powołano na Uniwersytecie odrębny Wydział Leśny, na który niestety w 1951 r. wstrzymano rekrutację.

Wydział Rolniczy UJ stanowił podstawę utworzenia w 1953 r. Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie. Odegrał on istotną rolę w kształceniu studentów i kadry naukowej, która przyczyniła się do rozwoju Uczelni oraz powstania w jej strukturach kolejnych wydziałów.

Wyższą Szkołę Rolniczą w 1972 r. przemianowano na Akademię Rolniczą, a rozporządzeniem Rady Ministrów z 12 września 1978 r. nadano imię Hugona Kołłątaja – prekursora nauk rolniczych w Polsce. 11 kwietnia 2008 roku Uczelnia uzyskała status Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.

W latach 1953–2020 dyplom ukończenia studiów wyższych uzyskało 74 585 absolwentów. Do dnia dzisiejszego stopień doktora habilitowanego otrzymało 659 osób, a stopień doktora - 1694 osoby. W latach 2016-2020 Uczelnia otrzymała finansowanie z NCN 93 projektów.

Obecnie, w roku akademickim 2020/2021, na Uniwersytecie Rolniczym studiuje blisko 8 tysięcy studentów. Na uczelni pracuje 1470 osób (stan na 30.04.2021), w tym 657 nauczycieli akademickich (91 profesorów tytularnych, 225 profesorów Uczelnianych, 60 doktorów habilitowanych, 281 doktorów).

W strukturze UR funkcjonuje 7 wydziałów oraz Uniwersyteckie Centrum Medycyny Weterynaryjnej. Oprócz wydziałów działają jednostki ogólnouczelniane, jak Studium Języków Obcych, Studium Wychowania Fizycznego, Centrum Kultury i Kształcenia Ustawicznego, Biblioteka Główna. Zarówno badania, jak i niektóre zajęcia dydaktyczne odbywają się w rolniczych i leśnych stacjach doświadczalnych, np. w Leśnym Zakładzie Doświadczalnym w Krynicy-Zdroju, Rybackiej Stacji Doświadczalnej Katedry Ichtobiologii i Rybactwa w Krakowie Mydlnikach. Dla studenta najważniejszą jednostką jest dziekanat, który zajmuje się administracją wydziału.