30 lat temu, 10 grudnia 1991 r. przewodniczący Rady Miasta Krakowa Kazimierz Barczyk zorganizował Zjazd Założycielski Stowarzyszenia Gmin Małopolski z udziałem przedstawicieli 148 gmin z terenu 9 województw historycznej Małopolski od Przemyśla do Bielska-Białej, od Zakopanego po Częstochowę. W wyniku współpracy samorządów powstała i działa prężnie do dziś jedna z najstarszych i największych regionalnych organizacji samorządu terytorialnego w Polsce.

Czym jest samorząd?

Na pytania „Czym jest samorząd terytorialny i czym zajmuje się Stowarzyszenie?”, odpowiedzi znajdziemy w filmie, jaki 1 lutego zobaczymy w TVP 3 Kraków. Dokument prezentujący historię restytucji samorządu terytorialnego w Polsce i działalność SGiPM potwierdza tezę, że z wielu reform przeprowadzonych po 1989 r., najbardziej udaną była reforma samorządowa, w wyniku której rozkwitły nasze miasta i wioski.

Pierwsze wolne wybory samorządowe w Polsce i Środkowo-Wschodniej Europie odbyły się 27 maja 1990 r. Zaistniała potrzeba udzielania merytorycznej pomocy samorządowcom - wtedy zrodziła się idea powołania Stowarzyszenia, które od trzydziestu lat szkoli wójtów, burmistrzów i radnych oraz umacnia małopolską samorządność.

Nie tylko cenne materiały archiwalne

Film, dzieło znanego dokumentalisty Piotra Augustynka, prezentuje historię Małopolski i znaczący dorobek Stowarzyszenia. Na ekranie zobaczymy nie tylko cenne materiały archiwalne, lecz także wypowiedzi znanych krakowskich i małopolskich postaci.

O drodze do wolnego samorządu i działalności Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski wypowiedzieli się świadkowie historii, m.in.: prof. Jerzy Buzek, prof. Jacek Majchrowski, prof. Jan Tadeusz Duda, prof. Jacek Purchla, Barbara Bubula, Małgorzata Małuch, Mieczysław Gil, Edward Nowak, Józef Lassota, prof. Andrzej Gołaś, prof. Antoni Wontorczyk, Ireneusz Raś, Bogusław Kośmider, Dominik Jaśkowiec, Janusz Kahl, Michał Kozioł. Ciekawa jest archiwalna wypowiedź ks. kardynała Franciszka Macharskiego na temat udziału w pierwszych wyborach samorządowych oraz wypowiedzi rektorów UJ profesorów Franciszka Ziejki, Karola Musioła, Wojciecha Nowaka oraz profesorów Stanisława Grodziskiego i Stanisława Waltosia.

Z interesującego filmu dowiemy się, że lista spraw, w które angażowało się Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski jest bardzo długa. Dowiemy się także o wspieraniu ważnych inwestycji, np. Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej dla dwóch milionów mieszkańców Małopolski, budowy kampusu UJ, jedynego na świecie Muzeum Armii Krajowej, najnowocześniejszego w Europie Szpitala Uniwersyteckiego CM dla tysiąca pacjentów oraz Kliniki Kardiochirurgii prof. Antoniego Dziatkowiaka, który w niej wykonał 500 przeszczepów serca – najwięcej w Europie.

Przez 30 lat działalności Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski zorganizowało ponad 700 bezpłatnych konferencji, seminariów, szkoleń przeznaczonych dla samorządowców oraz opublikowało 70 wydawnictw książkowych, poradników samorządowych i 60 wydań Wspólnoty Małopolskiej.

Stowarzyszenie aktywnie angażuje się w walkę ze smogiem w Krakowie i Małopolsce, ochronę środowiska, wspieranie inwestycji samorządowych, a także w różne akcje charytatywne, jak np. „Podarujmy lato dzieciom ze Wschodu”, czyli coroczne goszczenie ponad 100 polskich dzieci z Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Litwy, Rosji i Rumunii. Z akcji przez 20 lat skorzystało 2.500 młodych Polaków. Stowarzyszenie pomagało również polskim repatriantom ze Wchodu, wspierało Związek Polaków na Białorusi i inne polskie organizacje na Wschodzie.

Film dokumentalny „Małopolska droga do samorządu”.

„30 lat Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski”.

Emisja na antenie TVP 3 Kraków 1 lutego br. o godz. 19.10