W 2024 roku w Polsce przeszczepiono rekordowe 2200 narządów od zmarłych dawców – to o ponad 300 więcej niż w 2023 roku. W Małopolsce również odnotowano znaczący wzrost liczby transplantacji.
Rekordowe przeszczepy w Krakowie
W ubiegłym roku w Małopolsce wykonano więcej przeszczepów niż w latach poprzednich. Szczególnym osiągnięciem mogą pochwalić się krakowskie szpitale. W Krakowskim Szpitalu Specjalistycznym im. Jana Pawła II przeprowadzono 14 transplantacji serca oraz 2 płuc. Z kolei w Szpitalu Uniwersyteckim dokonano aż 100 przeszczepów nerek – to o 30 więcej niż w 2023 roku, co jest nowym rekordem tej placówki.
– W naszym województwie przeszczepiane są serca, płuca, nerki, rogówki oraz szpik. Tego typu zabiegi to procedury wysokospecjalistyczne, wykonywane jedynie przez placówki, które uzyskały zgodę Ministerstwa Zdrowia – podkreśla Teresa Biela, zastępca dyrektora Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia ds. medycznych.
Wzrost liczby przeszczepów
Również w transplantacjach rogówek i szpiku odnotowano znaczący wzrost. W Wojewódzkim Szpitalu Okulistycznym przeprowadzono 82 zabiegi przeszczepu rogówki, a w 5 Wojskowym Szpitalu Klinicznym wykonano ich 6.
W zakresie transplantacji szpiku osiągnięto liczbę 104 zabiegów, z czego 82 przeprowadzono w Szpitalu Uniwersyteckim, a 22 w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym.
Wysokie koszty
Koszty tych skomplikowanych procedur w całości pokrywa Narodowy Fundusz Zdrowia. W ubiegłym roku Małopolski Oddział NFZ przeznaczył na przeszczepy serc, płuc, nerek, szpiku i rogówek ponad 47 milionów złotych.
– Dla wielu pacjentów zakwalifikowanych do przeszczepu nie ma innej alternatywy. To ich jedyna szansa na życie. Każdy z nas może kiedyś potrzebować organu lub tkanki, czy to dla siebie, czy dla swoich bliskich – przypomina profesor Katarzyna Krzanowska z Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
Problem z brakiem dawców
Mimo wzrostu liczby przeszczepów wciąż brakuje dawców. Na koniec 2024 roku na Krajowej Liście Oczekujących na Przeszczepienie znajdowało się 1905 osób. Większość narządów pobiera się od zmarłych dawców, u których stwierdzono śmierć mózgową.
W Polsce obowiązuje zasada domniemanej zgody, co oznacza, że jeśli zmarły za życia nie wyraził sprzeciwu, jego organy mogą zostać pobrane. – Wciąż mamy zbyt mało dawców żywych, choć widzimy pozytywny trend dzięki licznym kampaniom informacyjnym. Rozmowy o woli zostania dawcą są kluczowe, by rozwiać wątpliwości rodzin zmarłych – dodaje profesor Krzanowska.
