Niewiele osób wie, jak ważną rolę odgrywały w minionych latach Swoszowice. To tu przyznano pierwszy w Polsce przywilej wydobycia siarki, tutaj powstał najstarszy zdrój z wodami leczniczymi. Dziś Swoszowice to rozległa dzielnica, rozciągnięta między osiedlami domów po wschodniej stronie a blokami po zachodniej.

Nazwa dawnej wsi pochodzi prawdopodobnie od założyciela o nazwisku Swosz lub Swoszow. Bogate złoża siarki odkryto tam już na początku XV wieku i wtedy też zaczęły tam powstawać pierwsze kopalnie. O historii tych miejsc informuje utworzony wiosną tego roku szlak turystyczny: dziesięć tablic pokazuje to, co pozostało w Swoszowicach z czasów wydobycia siarki.

A jest tego sporo: to górnicy ufundowali tam szkołę, która do dziś kultywuje górnicze tradycje. Nieopodal zachowanego budynku Zarządu Górniczo-Hutniczego znajduje się największa hałda siarkowa w Polsce. O historii tego miejsca świadczą też niektóre nazwy ulic: turyści idący szlakiem wchodzą m.in. na ulicę Topiarnia, gdzie wytapiano rudę siarkową i na ulicę Szybisko, gdzie pozostały wzniesienia utworzone przy okazji wydobycia siarki.

Drugim ważnym elementem tożsamości Swoszowic jest uzdrowisko, które powstało na początku XIX wieku i funkcjonuje do dziś. Jego atutem są źródła unikatowych wód mineralnych, bogatych w różne pierwiastki, przede wszystkim w siarkę. Na lecznicze kąpiele kuracjusze przyjeżdżali tu z całej Polski.

W Krakowie od lat 70.

Do Krakowa Swoszowice zostały włączone w 1973 roku, wraz z innymi obszarami, które dziś tworzą osobne osiedla w ramach dzielnicy: Opatkowicami, Wróblowicami, Rajskiem, Soboniowicami, Kosocicami i częścią Zbydniowic. Rok później uruchomiono wysypisko Barycz, dziś stopniowo tracące na znaczeniu po uruchomieniu spalarni

W obecnych granicach dzielnicy leży też rozwijające się szybko osiedle Kliny, na które składa się zabudowa wielorodzinna. To głównie ze względu na jego rozbudowę liczba mieszkańców dzielnicy stale rośnie. Prowadzi to też czasem do napięć przy podziale środków dzielnicy pomiędzy rozległe, ale mniej zaludnione osiedla domów a część z blokami – mniejszą, ale stanowiącą coraz większy procent mieszkańców.

Drogi i kolej

Jedną z kluczowych inwestycji, na którą czekają mieszkańcy dzielnicy, jest rozbudowa ulicy Myślenickiej. To jeden z wielu przykładów dróg, które w tej części miasta wymagają gruntownego remontu, budowy kanalizacji opadowej i chodników. Ta inwestycja ciągle nie może się rozpocząć – tym razem już nawet nie z powodu braku środków, a z problemów proceduralnych.

Z kolei dojazd do osiedla Kliny ma ułatwić planowana budowa ulicy 8 Pułku Ułanów, która będzie stanowić przedłużenie ulicy Kapelanka. Połączy się z ulicą Zawiłą i stworzy alternatywę dla ulicy Kobierzyńskiej.

Przez dzielnicę przebiega linia kolejowa do Skawiny, która – po uruchomieniu łącznicy Zabłocie-Krzemionki – ma stanowić jedną z tras Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej. Do 2020 roku ma na niej powstać nowa stacja Kraków Opatkowice, a wcześniej, bo do 2018 roku, przebudowany ma zostać istniejący przystanek Kraków Swoszowice. Prace obejmą zarówno peron, jak i wiaty przystankowe czy dojścia, a także budowę tunelu lub kładki oraz parkingu na 150 samochodów.

Forty w nowej odsłonie

Stopniowo nowy wymiar zyskuje też inny element swoszowickiej historii – zlokalizowane na terenie dzielnicy forty. Już wkrótce ze stanu ruiny wyjdą dwa obiekty na przeciwległych końcach ulicy Fortecznej. W jednym powstaje Klub Kultury Kliny, a drugim – Muzeum Ruchu Harcerskiego.