Wystawę od piątku można oglądać w Kamienicy Szołayskich, oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie.

Kotsis to jeden z najważniejszych polskich malarzy XIX wieku. Na wystawie znalazło się ponad 120 obrazów olejnych i prawie 70 akwarel, rysunków i szkiców wybranych zarówno z kolekcji muzealnych, jak i prywatnych.

Ekspozycja została zorganizowana z okazji 185. rocznicy urodzin artysty.

Artysta niesłusznie zapomniany

– Chociaż jego nazwisko pojawia się we wszystkich podręcznikach historii sztuki polskiej, jest postacią dziś niesłusznie zapomnianą i marginalizowaną. Tymczasem jest to artysta pod wieloma względami wyjątkowy. Do elity artystycznej trafił z rodziny drobnego kupca zamieszkałej w podkrakowskim Podgórzu, wykorzystując szanse, jakie stwarzała edukacja artystyczna i stopniowo rozwijający się za jego życia mecenat artystyczny w autonomicznej Galicji. Takich karier nie było w tym czasie wiele – mówi Andrzej Szczerski, dyrektor MNK.

Zaznacza, że artystę należy również uznać za prekursora nowej tematyki i ikonografii w malarstwie polskim, związanej z przedstawianiem realiów życia codziennego zubożałej prowincji w zaborze austriackim.

Realizm

Aleksander Kotsis malował pejzaże, portrety czy sceny rodzajowe.

– W przeciwieństwie do krakowskiego środowiska artystycznego zdominowanego przez fascynację historią, w dziełach Kotsisa nie odnajdziemy wielkich i znanych postaci, skomplikowanej historiozofii. Sztuka tego artysty reprezentuje kierunek realizmu w sztuce europejskiej.  Literackie powinowactwa z jego dziełami odnajdziemy w utworach Marii Konopnickiej, Bolesława Prusa, Henryka Sienkiewicza i Michała Bałuckiego – przyznaje kuratorka wystawy Aleksandra Krypczyk-De Barra.

Główna część ekspozycji została uzupełniona o cztery aneksy. To „Kotsisa kod twórczy”, umożliwiająca zgłębienie tajników techniki i technologii malarza, „Kotsis poszukiwany”, czyli poznanie historii jego zaginionych dzieł, „Wieś jako inspiracja” pełna przykładów dzieł różnych artystów zafascynowanych wsią i ludem i zamykający wystawę „Kotsis i socrealiści” odnoszący się do recepcji sztuki artysty w latach 40. i 50. XX wieku.

Ekspozycję w Kamienicy Szołayskich można oglądać do 13 czerwca 2021 roku.