Niewiele z królewskich insygniów zachowało się do dziś, mimo że koronowanych władców było sporo w historii Polski. Większość królewskich atrybutów przepadła zrabowana przez Prusaków w 1795 roku.

Odkrycie przy renowacji

Od 2017 roku trwają prace renowacyjne sarkofagów królewskich w kryptach katedry na Wawelu. Prowadzący prace odnaleźli regalia używane do ceremonii pogrzebowych.

W 2017 roku w trumnie królowej Anny Habsburżanki, żony Zygmunta III Wazy, odnaleziono koronę i berło jej syna – Władysława IV. W 2018 roku w sarkofagu Zygmunta III odnaleziono pozłacane jabłko, z kolei w 2019 roku w grobie Augusta II Mocnego odnaleziono pozłacaną koronę i berło.

Cenne znalezisko

Historycy sztuki uważają, że są to przedmioty o wyjątkowej wartości, „namacalne atrybuty monarszego majestatu Rzeczypospolitej”. Insygnia zostały oczyszczone, zabezpieczone i zakonserwowane. Odnalezienie ich umożliwi przeprowadzenie specjalistycznych badań z zakresu historii sztuki.

24 stycznia 2020 roku konserwatorzy przedstawili efekt konserwacji regaliów wydobytych z sarkofagów królewskich. W spotkaniu wzięli udział m.in. były i obecny dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu – Jan Ostrowski i Andrzej Betlej.

Renowacja sarkofagów

Odnowa sarkofagów królów i bohaterów narodowych z krypt wawelskich to jeden z projektów Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa. Dzięki środkom Funduszu odnowiono dotychczas sarkofagi m.in. królów Stefana Batorego, Zygmunta Augusta, Zygmunta III Wazy, królowej Anny Jagiellonki, marszałka Józefa Piłsudskiego, Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego.

W pracowni konserwatorskiej znajduje się obecnie trumna Augusta II Mocnego, której konserwacja będzie kontynuowana w roku 2020. W styczniu 2020 roku w ręce konserwatorów trafiły dwa kolejne wawelskie sarkofagi: królewicza Zygmunta Kazimierza Wazy i królewny Marii Anny Izabeli Wazówny – dzieci Władysława IV i królowej Cecylii Renaty.