Olga Tokarczuk laureatką Literackiej Nagrody Nobla
To jedna z najważniejszych wiadomości tego roku. Olga Tokarczuk została laureatką Literackiej Nagrody Nobla za 2018 rok. Pisarka odwiedziła tegoroczną edycję Festiwalu Conrada – spotkanie zorganizowano w sali audytoryjnej Ice Kraków. Tokarczuk podpisywała również swoje książki w siedzibie Wydawnictwa Literackiego przy ul. Długiej 1. Dzień później, 27 października, kolejka chętnych po autograf ustawiła się już przed świtem.
Burza w Bunkrze Sztuki
„Bunkier sztuki galerią miejską!”. W styczniu prezydent Jacek Majchrowski wyraził chęć połączenia Bunkra Sztuki z muzeum MOCAK. Przeciwko koncepcji protestowali pracownicy miejskiej galerii, artyści, krytycy czy kuratorzy wystaw. Powstało nawet Towarzystwo Osób Kibicujących Galerii Bunkier Sztuki. Były debaty, spotkania i dyskusje.
Protestujący domagali się zorganizowania nowego konkursu na dyrektora Bunkra i by pozostał samodzielną, miejską instytucją kultury. Krakowscy radni również byli przeciwni planom prezydenta.
15 lutego Maria Anna Potocka, która jest dyrektorką MOCAK-u, odebrała od prezydenta Majchrowskiego pięcioletnią nominację na dyrektorkę Bunkra Sztuki. Zamiarowi jej powołania nie sprzeciwiał się minister kultury Piotr Gliński i wyraził zgodę na objęcie stanowiska bez przeprowadzenia konkursu.
Teraz Bunkier Sztuki czeka na remont…
Więcej o sprawie >>> W imię sztuki. Bunkra Sztuki
#MeToo w Bagateli
To miało być hucznie obchodzone 100-lecie Teatru Bagatela. Jednak czas świętowania przyćmił skandal. Dziewięć pracowniczek teatru zarzuciło dyrektorowi mobbing i molestowanie.
Wśród zarzutów stawianych dyrektorowi są m.in. lizanie po szyi i twarzy, poklepywanie czy wpychanie języka do ust. Aktorki, reżyserki i pracowniczki biura teatru skierowały do prezydenta Krakowa pismo, w którym opisały zdarzenia, do jakich miało dochodzić w Bagateli.
Pod koniec października prezydent Jacek Majchrowski [Teatr Bagatela jest miejską instytucją kultury – przyp. red.] spotkał się z kobietami i miał zapewnić, że dyrektor zostanie poproszony o rezygnację. 4 listopada prezydent złożył w prokuraturze pismo w sprawie możliwości popełnienia przestępstwa mobbingu i molestowania przez dyrektora Bagateli. Magistrat zawiadomił również Państwową Inspekcję Pracy.
Dyrektor Henryk Jacek Schoen zaprzecza stawianym mu przez kobiety zarzutom. Wydał oświadczenie, w którym pisze, że „nigdy nie molestował seksualnie pracownic ani kobiet współpracujących z teatrem oraz nie dopuszczał się mobbingu”. Dyrektor do 8 stycznia ma przebywać na urlopie.
Więcej >>> Miasto wprowadzi rozwiązania antymobbingowe? Sytuacja w Bagateli punktem wyjścia
Muzeum Czartoryskich ponownie otwarte
Na ten moment Kraków czekał prawie dziesięć lat. 19 grudnia 2019 roku oficjalnie otwarto Muzeum Książąt Czartoryskich. Po licznych zawirowaniach i aferach nareszcie można powiedzieć, że „Dama z gronostajem” wróciła do domu.
Dzieło Leonarda da Vinci i pozostałe eksponaty (a jest ich prezentowanych prawie 3 tys.) można oglądać w Pałacu Czartoryskich w 26 salach ekspozycyjnych. Wśród nich są również „Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem” Rembrandta, akt hołdu pruskiego czy kronika Jana Długosza. Remont siedziby Muzeum Czartoryskich pochłonął ponad 51 mln zł. Państwo kupiło kolekcję Czartoryskich za 100 mln euro pod koniec 2016 roku.
„Dama” nigdzie nie pojedzie
Skoro już przy Czartoryskich i Damie jesteśmy… I w tym roku było o niej głośno. Nie tylko ze względu na powrót do pałacu, ale i kolejne podróże.
I znowu zaczęła się dyskusja: wypożyczać czy nie? A jeśli tak, to na jakich warunkach? I tutaj dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie rozwiał wszelkie wątpliwości co do dalszych wojaży naszej pięknej Damy.
– Z pełną odpowiedzialnością chcę podkreślić, że nie widzę możliwości jakichkolwiek wypożyczeń zagranicznych „Damy”. Obraz winien być podziwiany i oglądany w Krakowie – podsumował całą sytuację Andrzej Betlej.
Podobnego zdania jest Andrzej Szczerski, który już 2 stycznia obejmie stanowisko dyrektora MNK. Kiedy zapytaliśmy o możliwe podróże Damy za jego nadchodzącej kadencji, odpowiedział:
– Nie, nie, nie! Nie ma takiej możliwości. Mamy memorandum z 2011 roku, w którym mowa jest o zakazie wywozu obrazu przez co najmniej 10 lat. Nie sposób zakładać, że w pierwszych latach funkcjonowania Muzeum Czartoryskich otwartego po tak długim okresie zamknięcia, nie będzie w nim najważniejszego dzieła sztuki – podsumował.
Możemy spać spokojnie. Dama nigdzie nie pojedzie.
Wawel i Muzeum Narodowe, czyli zamiana miejsc
Stało się również to, o czym w Krakowie mówiono od dłuższego czasu. Decyzją ministra kultury Piotra Glińskiego dyrektorem Zamku Królewskiego na Wawelu został Andrzej Betlej, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie. Natomiast stanowisko dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie obejmie – wspomniany już – Andrzej Szczerski, który pełnił już rolę wicedyrektora MNK do marca 2018 roku.
Ale to nie koniec. W grudniu Łukasz Gaweł, dotychczasowy zastępca Andrzeja Betleja, został mianowany p.o. dyrektorem Muzeum Narodowego w Warszawie.
To się nazywają dyrektorskie roszady, nieprawdaż?
Miasto kupiło „Kossakówkę”. Dworek stanie się muzeum
Miasto wykupiło „Kossakówkę” za 4,5 mln zł z rąk prywatnego właściciela. W zabytkowej willi ma powstać Muzeum Historii Sztuki, które będzie oddziałem MOCAK-u.
– Różne apele społeczne pokazały, że mamy do niego stosunek nostalgiczny i Kraków chciałby, aby to miejsce przywrócić kulturze. Więc o to powalczymy – mówi w rozmowie z LoveKraków.pl Maria Anna Potocka, dyrektorka Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK.
O sprzedaży Kossakówki mówiło się już w czerwcu – wówczas rozmowy z właścicielem obiektu podjęła radna Małgorzata Jantos. Ten chciał sprzedać miastu dworek. Przewodnicząca komisji kultury napisała również interpelację, w której zwróciła się do prezydenta o ratunek dla Kossakówki.
We wrześniu – w odpowiedzi na interpelację – prezydent Jacek Majchrowski tłumaczył, że w najbliższym czasie zakupienie obiektu nie jest możliwe m.in. ze względu na duże finansowe przedsięwzięcie, jakim jest zakup Wesołej. Zainteresowane zakupem Kossakówki było również Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Rozmowa z dyrektor MOCAK-u Marią Anną Potocką >>> Powalczymy o przywrócenie „Kossakówki” kulturze
Dyrektorzy Filharmonii i Opery stracą pracę
Koniec roku nie przyniósł dobrych wiadomości dyrektorom Filharmonii i Opery. Dyrektorzy wojewódzkich instytucji kultury, którzy byli powołani bez konkursu na stanowiska dyrektorskie, stracą prace – zapowiedział w grudniu w specjalnym oświadczeniu marszałek Małopolski Witold Kozłowski.
– Zależy nam, by procedury wyłaniania dyrektorów takich placówek nie budziły kontrowersji, co miało miejsce w poprzednich latach, gdy niejednokrotnie byli wybierani w kuluarach, za zamkniętymi drzwiami. Budziło to szereg wątpliwości w środowisku kultury – czytamy w oświadczeniu marszałka.
Dlatego też ponowne konkursy mają rozwiać wszelkie wątpliwości.
– W nadchodzącym roku sytuacja ta będzie dotyczyła Opery Krakowskiej w Krakowie, Filharmonii im. K. Szymanowskiego w Krakowie oraz innych wojewódzkich instytucji kultury, dla których organizatorem jest samorząd wojewódzki. Nie wyklucza to oczywiście możliwość udziału w postępowaniu konkursowym dotychczasowym menedżerom tych instytucji. Zdrowa konkurencja pozwoli wyłonić najlepszych specjalistów w transparentny sposób – zaznaczył marszałek Witold Kozłowski.
