W grudniu ubiegłego roku Międzynarodowe Centrum Kultury otworzyło wystawę „Wędrujące obrazy” Małgorzaty Mirgi‐Tas, artystki obecnie uznawanej za najważniejszą reprezentantkę romskiej sztuki współczesnej. Monumentalne tkaniny, obrazy, parawany, opowiadające niezwykłe historie, zwiedzający będą mogli oglądać w Galerii MCK do 19 marca.

Prezentacji dorobku artystki towarzyszy nie tylko romski numer kwartalnika „Herito”, ale także album zawierający teksty analizujące znaczenie jej sztuki.

– Zawsze realizujemy nasze programy w dialogu. Nie mamy własnej kolekcji tak jak inne muzea, ale mamy przestrzeń, umysły, pewne horyzonty i chęć opowiadania Polakom o różnych kulturach, wspólnego przypatrywania się sobie. To jest miejsce, gdzie można doświadczyć innych, choć bliskich nam kultur, a spotkanie jest sednem działania MCK – podkreśla Łukasz Galusek, dyrektor programowy instytucji.

Co zatem zaprezentuje MCK w tym roku?

Fenomen fotografii litewskiej

Międzynarodowe Centrum Kultury włączy się w obchody rocznicy 700‐lecia Wilna – partnerskiego miasta Krakowa. Latem zwiedzający będą mogli zobaczyć wystawę „Litwa. Dwa stulecia fotografii”, pierwszą tak obszerną prezentację fotografii litewskiej w Polsce.

– Spróbujemy pokazać Litwę poprzez to szczególne medium. Litwa jest krajem, który wyjątkowo upodobał sobie fotografię, żeby opowiedzieć o sobie, i to jest pewnego rodzaju fenomen – wyjaśnia Łukasz Galusek.

Ekspozycja nakreśli szeroką panoramę zjawiska, poczynając od dziewiętnastowiecznych pionierów, przez dwudziestowiecznych klasyków gatunku, a kończąc na przedstawicielach najmłodszej generacji twórców.

Jesienią zaś MCK zaprosi do lektury „Historii Litwy dla wszystkich” autorstwa Tomasa Venclovy, która ukaże się jako dwudziesty trzeci tom serii Biblioteka Europy Środka.

Architektura za żelazną kurtyną

Na zakończenie roku Międzynarodowe Centrum Kultury przygotuje wystawę poświęconą dziedzictwu architektury socmodernizmu.

– Jesteśmy w momencie zmiany naszego patrzenia na architekturę powojenną, choć jeszcze gdzieś w głowie kołatają nam takie negatywne określenia oceniające. Mam poczucie, że do tej pory mówiliśmy językiem lat 90., czyli językiem stworzonym po upadku komunizmu i przejściu kryzysu gospodarczego. Mieliśmy wrażenie, że ta ideologia, życie codzienne i architektura w jakiś sposób są ze sobą złączone. Mówiliśmy o mrówkowcach, blokowiskach, blokersach, a oceny historyków też były krzywdzące. Opowiadały o masowej produkcji domów, standaryzowanej architekturze wyzbytej sztuki, architekturze bez architektów bądź architekcie, który był biurokratą. Dzisiaj, gdy ta ideologia zwietrzała, odkrywamy, że te krzywdzące określenia są zupełnie niewłaściwe – tłumaczy Łukasz Galusek.

Wystawa „Socmodernizmy. Architektura za żelazną kurtyną” zaproponuje nowe i nieszablonowe przyjrzenie się architekturze powojennej przez pryzmat najwybitniejszych twórców, pokazanie różnorodności form oraz określenie politycznego i technologicznego kontekstu, w jakim architektura ta powstawała.

– Chcieliśmy spojrzeć na to szerzej. Zestawić ze sobą najlepsze przykłady, fenomeny architektoniczne z Europy Środkowej oraz twórczość wybitnych architektów, by stali się rozpoznawalnymi twórcami. To jedno z tych zadań, jakie sobie stawiamy. Będziemy próbowali znajdować słowa, określenia, kategorie, które wydobędą piękno tej architektury, jej pomysłowość i wizjonerskość. Chcielibyśmy nauczyć tych, którzy będą nas odwiedzać, jakim kluczem mogą interpretować przestrzeń wokół siebie i jak mogą zacząć dostrzegać wartości tej architektury – dodaje Łukasz Galusek.

Wystawie towarzyszyć będzie dwujęzyczna, polsko‐angielska publikacja.

Z myślą o Ukrainie

W tym roku Międzynarodowe Centrum Kultury będzie kontynuowało pomoc Ukrainie. Jedną z form jest wsparcie dla ukraińskich badaczek i badaczy w ramach programu Thesaurus Poloniae dla Ukrainy. MCK ma zamiar także przybliżyć społeczeństwu historię wschodniego sąsiada, na co złożą się kolejne tomy serii Biblioteka Europy Środka, a wśród nich „Ukraińskie światy Rzeczypospolitej” autorstwa Natalii Starczenko. Wiosną zaś na łamach kwartalnika „Herito” MCK przyjrzy się fenomenowi Charkowa.