Już tylko dni dzielą nas od rozpoczęcia Sacrum Profanum 2016. Przez osiem dni odbędzie się jedenaście koncertów, w tym trzy opery i wydarzenia związane z muzyką współczesną. W tym roku motywem przewodnim festiwalu jest Alchemia muzyki współczesnej.
– Sacrum Profanum nie przestaje zaskakiwać. Mieszanka pozornie skrajnych wątków muzycznych łączy się tutaj w jedną, spójną substancję – mówi Izabela Helbin, dyrektor Krakowskiego Biura Festiwalowego. – Festiwal nieustannie ewoluuje. 14. edycja to nie tylko cykl intrygujących koncertów, ale także szereg wydarzeń towarzyszących – panele dyskusyjne, wystawy i spotkania z artystami – dodaje Helbin.
11 koncertów przez 8 dni
Przez osiem dni odbędzie się jedenaście koncertów, w tym trzy opery, i wydarzenia związane z muzyką współczesną. Ma to być nowe oblicze Sacrum Profanum. Nie zabraknie muzyki XX-wiecznej - Karlheinz Stockausen i Luciano Berio. Pierwszy z nich tworzył rzeczy przesuwające granice poznania, taką też rolę pełni Für kommende Zeiten z 1970 roku, który powstaje w toku wspólnych spotkań i przygotowań muzyków. Tymczasem drugiego z kompozytorów, Berio, będzie można usłyszeć dwukrotnie: obok Stockhausena, na zamknięcie festiwalu (8.10.) zabrzmi Laborintus II, synteza sztuk zamknięta w muzyce. Ictus Ensemble wykona partie instrumentalne, zaś Mike Patton wokalne.
Inne oblicze Berio poznamy 2 października. Jego dwa utwory – subtelna instrumentacja przedarta surowym głosem (Naturale) i rysowana dźwiękiem abstrakcyjna, harmonijna grafika (Points on the Curve to Find) w wykonaniu ansamblu Musikfabrik – zestawione będą z kompozycjami Marcina Stańczyka, utytułowanego kompozytora młodego pokolenia, zamówieniem festiwalu oraz utworem Blind Walk, którego publiczność wysłucha z opaskami na oczach.
Bez niego wiek XX nie byłby pełny. To zmarły w styczniu Pierre Boulez, któremu należny hołd odda 3 października Ensemble Intercontemporain w utworze zatytułowanym Sur incises. Ta intensywna kompozycja opowiada o istocie muzyki – brzmieniach, harmoniach i przestrzeni.
Czas na operę
Elementem, który sięga głęboko w przeszłość jest opera, która pojawia się na Sacrum Profanum w trzech odsłonach. Dźwiękonaśladowczej, skierowanej do dzieci do trzeciego roku życia Korall Koral (trzy spektakle w sobotę, 8 października), minimalistycznej - Folie à Deux autorstwa Emily Hall do libretta Sjóna z udziałem doskonale znanej krakowskiej publiczności Miry Calix (6.10.), oraz w multimedialnej „Operze o Polsce” (8.10).
Awangarda, czyli drugi nurt
Drugim nurtem Sacrum Profanum będzie awangarda, bawiąca się tradycyjnym pojmowaniem muzyki. Otworzy go pierwsza część koncertu 3 października. Ensemble Intercontemporain, przed Sur incises, wykona dzieła dwóch wybitnych artystek – Mai Ratkje oraz Agaty Zubel. Concerto for Voice (moods IIIb) spaja odarty z czytelnej artykulacji głos Norweżki z hałaśliwie rozpisaną partią instrumentów. Natomiast w czysto instrumentalnej, napisanej dla założonego przez Bouleza zespołu kompozycji Double Battery Agaty Zubel toczy się nieustanny spór między nachalnym chrobotem orkiestry, a szalonymi klarnetami basowymi.
Koncert 4 października ma stanowić rytuał, który poprowadzi berlińska formacja Zeitkratzer, opartym o kompozycje mistrzów i uczniów – Witolda Szalonka, Reinholda Friedla, Zbigniewa Karkowskiego i Kaspera T. Toeplitza. Toeplitz skomponuje utwór na specjalne zamówienie festiwalu.
Nie zabraknie indie classical, nurtu w muzyce krzyżującego akademickość i alternatywę. Otwierający tegoroczny festiwal Sacrum Profanum koncert 1 października to hołd dla niezależności i inspiracji. Bedroom Community vs. Bedroom Community. Najwięksi muzycy z islandzkiego kolektywu wykonają największe dzieła związanych z grupą kompozytorów. Nie zabraknie także polskiego akcentu – na scenie obok Nico Muhly’ego, Nadii Siroty, Daníela Bjarnasona czy Valgeira Sigurðssona ujrzymy także Spółdzielnię Muzyczną i Barbarę Kingę Majewską.
Utalentowaną sopranistkę-eksperymentatorkę zobaczymy także 5.10. podczas monumentalnego zamysłem i skromnego składem koncertu poświęconego Johnowi Zornowi. To będzie niewątpliwie jeden z najjaśniejszych punktów festiwalu – kameralne utwory Zorna z lat 1991-2013 wykonają uznany Arditti Quartet i wybitny pianista Stephen Drury.
7 października Mike Patton wystąpi po raz pierwszy. Przed koncertem zamknięcia da najwyższej klasy próbkę swych wokalnych możliwości. Wraz ze skrzypkiem i kompozytorem Eyvindem Kangiem oraz orkiestrą Sinfonietta Cracovia zaprezentują odświeżony materiał z albumu Virginal Co-Ordinates, czyli fuzję muzyki improwizowanej ujętej w organizujące ramy klasyki.
Rondo znaczy koło
Nie zabraknie również innych wydarzeń. Rondo znaczy koło to wystawa przygotowana wspólnie z Galerią Bunkier Sztuki, prezentująca twórczość Anny Zaradny, kompozytorki i artystki sztuk wizualnych. Koło jako doskonałość i absolut, repetycja, cykliczność, zamknięcie – wieloznaczność tego pojęcia i jego wszechobecność, także w sferze kompozytorskiej, pomiędzy 17 września i 10 grudnia 2016 roku otwierać będą w Bunkrze Sztuki nowy rozdział artystycznej interdyscyplinarności. Oprócz wystawy, bohaterkę ekspozycji usłyszymy także w roli instrumentalistki – o ile ten staromodny epitet pasuje do artystki używającej na wskroś współczesnego instrumentu, jakim jest komputer. W piątek, 7 października o 19:00 w Centrum Kongresowym ICE Kraków obok Anny Zaradny staną Robert Piotrowicz i Jérôme Noetinger, by wspólnie wykonać program zatytułowany Sono Genera – fuzję muzyki elektroakustycznej, improwizowanej i sound artu.
W sobotę 8 października o 18:00 w Sali Teatralnej Centrum Kongresowego ICE Kraków odbędzie się opera bez śpiewu, koprodukcja festiwalu Sacrum Profanum i agencji producenckiej Anna Gawlita Kijora Film. Multimedialne przedsięwzięcie „Opera o Polsce” stawia znak równości między różnymi dyscyplinami sztuki. To nietypowy spektakl, gdzie szereg dźwiękowych impresji oraz filmowych fragmentów pływa w mrocznej, drapieżnej muzyce. Fragmenty audycji radiowych i recytowane teksty dopełniają dźwięki Artura Zagajewskiego i miksowane na żywo projekcje fragmentów filmów dokumentalnych Piotra Stasika, który wspólnie z Piotrem Gruszczyńskim jest autorem libretta do spektaklu.
Więcej informacji na sacrumprofanum.com.
