Od zeszłego roku na wzgórzu wawelskim zwiedzający mogą oglądać współczesną instalację artystyczną Kingi Nowak. „Wyspia”, bo taki tytuł nosi wielobarwne dzieło, nawiązuje do twórczości Stanisława Wyspiańskiego i przywołuje na myśl witraże artysty.

Pojawienie się na Wawelu kolorowych, szklanych paneli stanowiło zapowiedź wielkiego projektu związanego z autorem „Wesela”. Mowa o jubileuszowej, wielowymiarowej wystawie dzieł artysty o tematyce wawelskiej.

O fascynacji Wyspiańskiego Wawelem

120 lat temu Stanisław Wyspiański opublikował dramat „Akropolis” rozgrywający się w katedrze wawelskiej. W 1904 roku wspólnie z architektem Władysławem Ekielskim rozpoczął także prace nad projektem przebudowy wzgórza, będącym powtórzeniem antycznej tradycji w unowocześnionej wersji. Zgodnie z koncepcją Wawel miał stanowić nie tylko pomnik historii, ale także siedzibę dążącego do niepodległości państwa.

– To było dla mnie wielkie zaskoczenie, że Wyspiański, czwarty wieszcz narodowy, w którego twórczości Wawel był tak obecny, nigdy nie był uhonorowany specjalną wystawą na wzgórzu. Postanowiliśmy ten błąd naprawić i 21 marca otworzymy wystawę „Wawel Wyspiańskiego”, na której pokażemy dzieła sztuki nieznane czy niepokazywane od przedwojnia. Będzie to wystawa pełna zaskoczeń i odkryć – mówił podczas ostatniej konferencji prasowej Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.

Na wystawie poruszona zostanie zarówno kwestia projektu przebudowy wzgórza, jak i również inne wątki, w tym m.in. niezrealizowane witraże katedralne czy motyw Wawelu w utworach literackich Wyspiańskiego.

Zwiedzający będą mogli zobaczyć niemal 300 obiektów. Wśród nich znajdą się pastele wyobrażające królów: Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta oraz aktorów grających w dramacie „Bolesław Śmiały” – rzadko pokazywane ze względów konserwatorskich. Ekspozycję wzbogaci duży zespół rysunków do projektu „Akropolis”.

Wawel zamieni się w teatr

Otwarcie wystawy poświęconej Stanisławowi Wyspiańskiemu będzie jednym z najważniejszych wydarzeń 2024 roku na Wawelu. W jagiellońskiej rezydencji zagoszczą dzieła wybitnego artysty, a królewskie wzgórze zamieni się w teatr.

– Chcemy, aby ta wystawa została uzupełniona przez specjalnie wyreżyserowane przez panią Agatę Dudę-Gracz immersyjne spektakle. Po raz pierwszy w przestrzeniach zamku będzie można zmierzyć się z postacią, słowem i dramatem Stanisława Wyspiańskiego – zdradził dyrektor Andrzej Betlej.

Ekspozycja „Wawel Wyspiańskiego” będzie więc nie tylko opowieścią o fascynacji artysty wzgórzem wawelskim, ale także opowieścią o teatrze. W ramach wystawy zwiedzający będą mogli zobaczyć 14 spektakli wyreżyserowanych przez Agatę Dudę-Gracz, jedną z najbardziej uznanych reżyserek współczesnego teatru w Polsce.