Farba odchodząca z okiennic, ślady wilgoci na nowej elewacji, odchodzące fragmenty papy – to tylko część usterek, na które miłośnicy fortów zwracają uwagę w remontowanym forcie Łapianka przy ulicy Fortecznej. Krytykują też plany budowy wewnątrz wałów budynku Muzeum Ruchu Harcerskiego. ZBK odpowiada, że usterki zostaną usunięte, a wszystkie działania są uzgodnione z konserwatorem.
– Remont budowli, która stała przez kilkadziesiąt lat nieremontowana i zawilgocona, musi trwać. A tutaj było to zrobione szybko, żeby zdążyć przed Światowymi Dniami Młodzieży, bo miała tam nocować młodzież. Wyremontowano fort w kilka miesięcy, co normalnie przy takiej budowli trwa kilka lat – argumentuje Dariusz Krzyształowski z Małopolskiego Stowarzyszenia Miłośników Historii „Rawelin”. – Na nowych cegłach już widać wysolenia, a więc najwyraźniej ściany nie były właściwie osuszone. Przyjdzie zima i zacznie to wszystko odpadać – ocenia.
Nie są to jedyne uwagi do przeprowadzonych prac. Najbardziej rzucają się w oczy okiennice, z których niemal zupełnie schodzi nałożona na nie farba. Wykonano je ze sklejki szalunkowej, a w oryginale były one stalowe. Z kolei na metalowych elementach okiennic widać rdzę.
– Równocześnie są tam w ścianach cztery oryginalne pancerze, z czasów budowy fortu. One nie zostały w żaden sposób wyremontowane czy wypiaskowane. Więc tutaj odtwarzane są okiennice z jakiejś płyty, a oryginalne pancerze nie są zupełnie ruszone – wylicza Krzyształowski. Wskazuje też na kołpaki słabo imitujące przykrywanie wież pancernych, które tylko przypominają oryginalne, mimo że dokumentacja w tej sprawie jest dostępna.
Usterki będą usunięte
Zarząd Budynków Komunalnych, który odpowiada za rewitalizację fortu, podkreśla, że prace jeszcze trwają, a zauważone usterki zostały w marcu zgłoszone wykonawcy do poprawienia, po wspólnych oględzinach obiektu. – W trakcie wizji spisane zostały usterki konieczne do poprawy w ramach rękojmi bądź gwarancji. Szczególna uwaga została zwrócona na okiennice, z których złuszcza się farba. Za zgodą konserwatora wykonano je ze sklejki szalunkowej. Wszystkie prace naprawcze zostaną wykonane zgodnie ze sztuką budowlaną – zapewnia Małgorzata Stuch z ZBK.
Do tej pory na przygotowanie dokumentów i wykonanie prac miasto wydało już prawie 2,7 mln zł netto, przy czym ponad 1,1 mln pochodziło z dotacji przyznawanej przez Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa. Oprócz widocznych z zewnątrz prac przy budynku wydatki były związane m.in. z budową sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz z inwentaryzacją i projektowaniem układu zieleni. ZBK pozyskał już kolejne środki (ponad 3 miliony) ze środków unijnych i startuje w jeszcze jednym konkursie.
Muzeum dopiero powstanie
Sam remont fortu to tylko część inwestycji. Powstanie tam jeszcze zupełnie nowy obiekt, w którym znajdzie się główna część Muzeum Ruchu Harcerskiego. Te plany również spotykają się z krytyką. – Według dostępnych wizualizacji, blok forteczny jest tylko przystawką do nowego obiektu, który ma powstać wewnątrz wałów. To całkowicie zmieni już charakter fortu – ocenia Krzyształowski. Przyznaje przy tym, że dużym plusem jest fakt, iż przy okazji remontu zlikwidowano pozostałości po działającej w forcie wytwórni win, w tym nadbudówki czy metalowe zbiorniki.
ZBK odpiera zarzuty, że inwestycja spowoduje utratę historycznych walorów fortu. Przeciwnie – podkreśla, że dzięki niej niszczejący obiekt będzie mógł zostać odnowiony i ożywiony. – Konkurs na rewitalizację i ożywienie zabytku wygrał projekt, który w najmniejszy możliwy sposób ingerował w zabytkową strukturę fortu. Wszystkie wykonane prace są zgodne z projektem, który został zaakceptowany przez konserwatora zabytków – zastrzega przedstawicielka miejskiej jednostki.
Terminy zależą od dofinansowania
ZBK na razie nie podaje dokładnych terminów, kiedy muzeum mogłoby powstać i zostać otwarte dla zwiedzających. Wiele w tej sprawie będzie zależeć od pozyskanych na ten cel środków. – Inwestycja po zakończeniu będzie pełniła funkcję muzealną do prezentowania zbiorów i pamiątek historii ruchu harcerskiego w Polsce, a także funkcję centrum organizacyjnego i biwakowego dla harcerzy – zapowiada Małgorzata Stuch.