Premiery, utwory nieznane bądź przez lata zapomniane. W dniach 1-18 lutego odbędzie się festiwal Opera Rara, który zabierze publiczność w muzyczną podróż przez epoki.
Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego Solaris, Cricoteka, Teatr Łaźnia Nowa i Teatr Słowackiego. To właśnie w tych miejscach publiczność będzie mogła usłyszeć powstałe na przestrzeni kilku stuleci kompozycje operowe. W programie znalazły się utwory nieznane lub przez lata zapomniane. Nie brakuje też nowości.
– Interesuje nas opera jako przestrzeń publiczna, święto otwartych umysłów i okno na świat. Interesują nas żywi ludzie, wolna myśl i sztuka. Nie interesują nas stereotypy i szufladkowanie – widzenie wszystkiego osobno bardzo przeszkadza w życiu. Sztuka otwiera umysły, ponieważ pokazuje, że istnieje wiele możliwych, równie dobrych dróg, a problemy można rozwiązywać nie poprzez uniformizację, ale przez akceptację twórczego pluralizmu – mówi Jan Tomasz Adamus, dyrektor Capelli Cracoviensis i festiwalu Opera Rara.
Obcy świat Lema
Festiwal Opera Rara otworzą pokazy „Solaris” na podstawie jednej z najsłynniejszych powieści Stanisława Lema. Główny bohater dzieła Kris Kelvin przybywa na stację badawczą krążącą wokół planety Solaris, by zbadać pokrywający jej powierzchnię ocean i wytłumaczyć serię tajemniczych zjawisk.
W operowym ujęciu Karola Nepelskiego „Solaris” łączy w sobie trzy warstwy: wykonanie aktorskie, partię orkiestry oraz warstwę elektroniczną. Reżyserem spektaklu jest Waldemar Raźniak, dyrektor Starego Teatru.
W operze „Solaris” miejsce tradycyjnego wokalu zajmie śpiew generowany za pomocą algorytmu komputerowego, wspomaganego sztuczną inteligencją i wzbudzany głosami aktorów. Pokazy odbędą się w dniach 1-4 lutego w Narodowym Centrum Promieniowania Synchrotronowego Solaris.
Muzyka, poezja i wizualizacje
W ramach festiwalu Opera Rara publiczność będzie mogła usłyszeć także inspirowane futuryzmem dzieło „An Index of Metals” Fausto Romitelliego. To utwór łączący wizualizacje, poezję i muzykę akustyczno-elektroniczną. Charakteryzuje się elektryzującą orkiestracją, radykalnymi efektami dźwiękowym, a także wykorzystaniem głosu ludzkiego do granic jego możliwości.
Dzieło „An Index of Metals” zabrzmi w Cricotece w dniach 6-8 lutego. Po spektaklu 6 lutego odbędzie się rozmowa pt. „Multimedia w operze współczesnej i popkulturze” z udziałem Piotra Peszata, Anny Zawiszy i Jakuba Gucika. Spotkanie poprowadzi Paweł Szczepanik.
Biblijna historia Jeftego
W Teatrze Łaźnia Nowa zaprezentowane zostanie powstałe na podstawie starotestamentowej Księgi Sędziów oratorium „Jephte” Giacomo Carissimiego. To historia izraelskiego sędziego, który składa Bogu tragiczną obietnicę prowadzącą ostatecznie do ofiary córki.
– Carissimi wykorzystuje w „Jephte” swoją innowacyjną technikę kompozytorską, łącząc operowy recytatyw z pełnymi ekspresji, kunsztownymi pasażami chóralnymi. Szczególnie poruszający jest finalny chór „Plorate filii Israel” – czytamy w zapowiedzi pokazu.
Inscenizacją utworu zajmie się Krzysztof Garbaczewski, a przed „Jephte” wykonana zostanie świecka „Serenata à 5” Filiberta Laurenziego. Pokazy zaplanowano na 8, 10 i 11 lutego.
Arcydzieło Schuberta
Istotną częścią festiwalu Opera Rara są recitale pieśniowe. Podczas tegorocznej edycji publiczność będzie mogła usłyszeć słynną „Podróż zimową” czyli „Winterreise” Franza Schuberta. Utwór został skomponowany w 1827 roku.
Arcydzieło austriackiego kompozytora i prekursora romantyzmu w muzyce wykona baryton Thomas E. Bauer. „Podróż zimowa” zabrzmi 9 lutego w Teatrze Słowackiego.
Muzyczna podróż do Stambułu
Przed nami też światowa prapremiera najnowszego dzieła Aleksandra Nowaka „Ja, Şeküre”, opery inspirowanej wątkami wielkiej powieści „Nazywam się Czerwień” tureckiego noblisty Orhana Pamuka.
– W centrum libretta stoi postać niezwykłej kobiety, Şeküre, przez której pryzmat poznajemy pełną złożonych relacji międzyludzkich i kulturowych historię rozgrywającą się w szesnastowiecznym Stambule – wyjaśniają organizatorzy festiwalu Opera Rara.
Wizualną oprawą prapremierowych spektakli „Ja, Şeküre” zajmą się Marcin Chlanda i Jakub Kotynia. Koncerty zaplanowano na 9, 10 i 11 lutego w Teatrze Słowackiego.
Mendelssohn i Mozart
W programie znalazło się również dzieło „Walpurgisnacht” Felixa Mendelssohna, będące umuzycznieniem wiersza Johanna Wolfganga von Goethego. Utwór ten zostanie zaprezentowany 11 i 12 lutego w Teatrze Łaźnia Nowa. Program dopełni inne opracowanie poezji Goethego „Alt-Rhapsodie” Johannesa Brahmsa. Wersję choreograficzną przygotuje duet Piotr Stanek i Olga Bury.
Festiwal Opera Rara zwieńczy młodzieńcze arcydzieło Mozarta „Idomeneo”, opowiadające historię mitologicznego króla Krety. Skomponowany w 1781 roku utwór wykonają m.in. Ian Bostridge, Anna Prohaska i Kangmin Justin Kim. Koncert odbędzie się 18 lutego w Teatrze Słowackiego.
